Serhetara satyn almalaryň bäş esasy ugry we baglanyşykly aýratynlyklary

Serhetara satyn almalaryň bäş esasy ugry we baglanyşykly aýratynlyklary

 

Serhetara satyn alyşlar, halkara satyn alyşlar diýlip hem atlandyrylýar, dünýädäki üpjün edijileri tapmak we iň oňat hilli we amatly bahalar bilen önümleri (harytlar we hyzmatlar) gözlemek üçin global çeşmelerden peýdalanýan kompaniýalara (guramalara) degişlidir. Ykdysady globallaşma kärhanalara çalt üýtgeýän täze dünýäde we täze ykdysady tertipde ýaşamaga we ösmäge mümkinçilik berýär. Satyn alyş häsiýetleri kärhanalar üçin esasy strategiýa öwrüldi. Bir nukdaýnazardan seredeniňde, satyn alyş we üpjünçilik zynjyryny dolandyrmak kärhanany girdejiniň “bäşligi” edip biler ýa-da kärhanany girdejiniň “gubury” edip biler.

 

Meşhur amerikan ykdysatçysy Kristofer bir gezek şeýle diýdi: "Bazarda diňe üpjünçilik zynjyrlary bar, ýöne kärhanalar ýok. Hakyky bäsdeşlik kärhanalaryň arasyndaky bäsdeşlik däl, üpjünçilik zynjyrlarynyň arasyndaky bäsdeşlik."

 

Ykdysadyýetiň globallaşmagy we köpmilletli toparlaryň ösmegi sebäpli esasy we aşaky kärhanalaryň arasynda strategiki bileleşikler esasy kärhananyň bir ýa-da birnäçe önüminiň töwereginde (kärhana önümçilik kärhanasy bolsun ýa-da söwda kärhanasy bolsun) emele gelýär. Stokarky we aşaky kärhanalar üpjün edijileri, öndürijileri we distribýutorlary öz içine alýar, bu üpjün edijiler, öndürijiler we paýlaýjylar içerki ýa-da daşary ýurt bolup bilerler we bu kärhanalaryň arasyndaky iş akymy, logistika, maglumat akymy we maýa akymy toplumlaýyn işleýär.

 

Bu üpjünçilik zynjyry düşünjesi we iş modeli, satyn almalary ulgam in engineeringenerçiliginde üpjünçilik zynjyrynyň aýrylmaz bölegine öwürýär. Alyjylar we üpjün edijiler indi ýönekeý satyn almak-satmak gatnaşyklary däl-de, eýsem strategiki hyzmatdaşlyk.

 

Halkara satyn alyş ulgamyna giriň we global üpjünçilik zynjyrynyň bir bölegine öwrüliň. Kärhananyň öz sebitleýin ýa-da global satyn alyş ulgamyny döretmek, köpmilletli kärhana toparynyň üpjünçilik zynjyryna girmek we durnukly üpjün ediji ýa-da satyjy bolmak, Hytaýda köpmilletli kompaniýa tarapyndan döredilen satyn alyş merkeziniň üpjün edijisi bolmak ýa-da Birleşen bolmak Milletleri satyn alyjy. üpjün edijiler, halkara satyn alyş guramalaryna we halkara satyn alyş dellallaryna üpjün ediji bolýarlar. Bular dürli ýük eýeleriniň iň soňky gözlegleri. Halkara satyn alyş ulgamyna girmek üçin ilki bilen ýagdaýa görä halkara satyn alyş bazaryna girmezden ozal halkara satyn almalarynyň aýratynlyklaryna we ugurlaryna düşünmeli.

 

Trend 1. Inwentar satyn almakdan başlap, sargytlar üçin satyn almak.

 

Haryt ýetmezçiligi ýagdaýynda önümçiligi üpjün etmek üçin inwentar satyn almak gutulgysyz. Şeýle-de bolsa, häzirki wagtda artykmaç üpjünçilik ýagdaýynda sargytlary satyn almak demirden ýasalan düzgüne öwrüldi. Bazar ykdysadyýetiniň şertlerinde uly inwentar kärhanalar üçin ähli ýamanlygyň kökidir we nol inwentar ýa-da pes inwentar kärhanalar üçin gutulgysyz saýlaw boldy. Önümçilik sargytlary ulanyjynyň isleg sargytlary bilen döredilýär. Önümçilik buýrugy, satyn alyjy sargyt edýär, bu bolsa öz gezeginde üpjün edijini herekete getirýär. Wagtynda sargyt bilen dolandyrylýan bu model, ulanyjylaryň isleglerine wagtynda jogap berip biler, şeýlelik bilen inwentar çykdajylaryny azaldyp, logistika tizligini we inwentar dolanyşygyny ýokarlandyrar.

 

Wagtlaýyn önümçilik ulgamy JIT (JUST-INTIME) soňky 40 ýylda ýapon kompaniýalary tarapyndan döredilen täze önümçilik dolandyryş ulgamy. Bu ulgamy ulanan ilkinji kompaniýa dünýä belli “Toyota Motor Company”. JIT ulgamy, kompaniýanyň rasional meýilnamalaşdyrylyşyna we önümçiligi awtomatlaşdyrmak we kompýuterleşdirmek şertinde satyn alyş, önümçilik we satuw prosesini ep-esli aňsatlaşdyrýar, şonuň üçin zawodyň içine girýän çig mal we zawoddan çykyp bazara girmek üçin taýýar önümler ýakyn bolup biler. birikdirilen we inwentar mümkin boldugyça azaldylyp bilner, şeýlelik bilen önüm çykdajylaryny azaldýan, önümiň hilini hemmetaraplaýyn ýokarlandyrýan, zähmet öndürijiligini we hemmetaraplaýyn ykdysady peýdalaryny ýokarlandyrýan ösen önümçilik ulgamyna ýetmek üçin.

 

JIT satyn almalary JIT ulgamynyň möhüm bölegi we JIT ulgamynyň göwnejaý işlemegi üçin möhüm mazmun - JIT ulgam sikliniň başlangyç nokady; JIT satyn almalarynyň durmuşa geçirilmegi JIT önümçiligini we işini amala aşyrmak üçin gutulgysyz talap we şert bolup durýar. JIT satyn alyş ýörelgesine laýyklykda, kärhana diňe zerur materiallary gerekli ýere satyn alýar, diňe zerur bolan ýagdaýynda JIT satyn almalaryny tygşytly we netijeli satyn alma modeline öwürýär.

 

JIT satyn almalarynyň ýedi aýratynlygy: üpjün edijileri rasional saýlamak we olar bilen strategiki hyzmatdaşlygy ýola goýmak, üpjün edijilerden öndürijiniň önümçilik işine girmegini talap etmek; kiçi partiýa satyn alyşlary; nol ýa-da az inwentara ýetmek; wagtynda eltip bermek we gaplamak ülňüleri; Maglumat paýlaşmak; bilime we okuwa üns bermek; berk hil gözegçiligi we halkara önüm sertifikaty.

 

JIT satyn almalaryny amala aşyrmagyň artykmaçlyklary:

1. Çig malyň we beýleki materiallaryň sanawyny ep-esli azaldyp biler. Meşhur Amerikan Hewlett-Packard kompaniýasy, JIT satyn alyş modelini durmuşa geçirenden bir ýyl soň sanaw sanawyny 40% azaltdy. Daşary ýurtly hünärmen edaralarynyň hasaplamalaryna görä 40% peselmek diňe ortaça derejedir we käbir kompaniýalar üçin peselme hatda 85% -e ýetýär; Önümçilik kompaniýalarynyň inwentar azalmagy, işleýän maýa kärini azaltmaga we iş kapitalynyň dolanyşygyny çaltlaşdyrmaga amatly. Şeýle hem, çig mal ýaly inwentar materiallaryň eýeleýän ýerini tygşytlamaga, şeýlelik bilen inwentar çykdajylaryny azaltmaga amatlydyr.

 

2. Satyn alnan zatlaryň hilini ýokarlandyrmak. JIT satyn alyş strategiýasynyň durmuşa geçirilmegi hil çykdajylaryny 26% -63% azaldyp biler diýlip çaklanylýar.

 

3. Çig malyň we beýleki materiallaryň satyn alyş bahasyny arzanlatmak. Mysal üçin, fotokopiýa öndürýän Amerikan Kseroks kompaniýasy, JIT satyn alyş strategiýasyny durmuşa geçirip, kompaniýa tarapyndan satyn alnan materiallaryň bahasyny 40% -50% arzanlady.

 

4. JIT satyn alyş strategiýasynyň durmuşa geçirilmegi diňe bir satyn alyş işinde zerur bolan serişdeleri tygşytlamak bilen çäklenmän (işçi güýji, maýa, enjamlar we ş.m.) kärhananyň zähmet öndürijiligini hem ýokarlandyrýar we kärhananyň uýgunlaşmagyny ýokarlandyrýar. Mysal üçin, HP JIT satyn almalaryny amala aşyrandan soň, zähmet öndürijiligi ýokarlandy. Implementationerine ýetirilmezden 2% ýokarlandy.

 

Trend 2. Satyn alnan harytlary dolandyrmakdan başlap, üpjün edijileriň daşarky çeşmelerini dolandyrmaklyga çenli.

 

Talap we isleg taraplary uzak möhletli, özara peýdaly strategiki hyzmatdaşlygy ýola goýandyklary sebäpli, üpjün ediji önümleri we hyzmatlary berk üpjün edip biler ýaly, üpjünçilik we isleg taraplary önümçilik, hil, hyzmat we geleşik döwri baradaky maglumatlary öz wagtynda paýlaşyp bilerler. talap edilişi ýaly we önümçilige laýyklykda üpjün edijileriň öz wagtynda satyn almagy gazanmak meýilnamalary bilen isleg utgaşdyrylmagy. Netijede, üpjün edijiler ýeňiş gazanmak üçin önümçilik prosesine we satuw prosesine girizilýär.

 

Nol kemçilikli üpjün ediji strategiýasy, köpmilletli kompaniýalaryň häzirki satyn alyş we üpjünçilik zynjyryny dolandyrmakda umumy strategiýadyr. Kämil üpjün edijileriň gözlegine degişlidir. Bu üpjün ediji öndüriji ýa-da paýlaýjy bolup biler. Üpjün edijini saýlanyňyzda, üpjün edijiniň ýerleşýän gurşawyna baha bermeli, bu serhetara satyn almalaryň dört esasy elementi, ýagny baha akymy, hyzmat akymy, maglumat akymy we maýa akymy. 

 

"Gymmatlyk akymy" önümleriň we hyzmatlaryň çeşme bazasyndan ahyrky sarp edijä goşulan baha akymyny aňladýar, üýtgetmek, gaplamak, aýratynlaşdyrmak we köp derejeli üpjün edijiler tarapyndan önümleriň we hyzmatlaryň hyzmat goldawy ýaly goşmaça çäreleri goşmak bilen.

 

"Hyzmat akymy" esasan müşderiniň zerurlyklaryna esaslanýan logistika hyzmatlaryna we satuwdan soňky hyzmat ulgamlaryna, ýagny köp derejeli üpjün edijileriň, esasy kärhanalaryň we müşderileriň arasynda önümleriň we hyzmatlaryň ýokary tizlikli we täsirli akymyna, şeýle hem tersine degişlidir. girdejiler, abatlaýyş, gaýtadan işlemek, Önümi ýatlamak we ş.m. ýaly önümleriň akymy.

"Maglumat akymy", üpjünçilik zynjyrynyň agzalarynyň arasynda geleşik maglumatlary, inwentar dinamikasy we ş.m. barada iki taraplaýyn maglumat akymyny üpjün etmek üçin geleşik maglumat platformasynyň döredilmegini aňladýar.

 

"Gaznanyň akymy" esasan pul akymynyň tizligini we logistika aktiwleriniň ulanylyş tizligini aňladýar.

 

Trend 3. Elektron söwdany satyn almak üçin adaty satyn alyşlar

 

Adaty satyn alyş modeli üpjün edijiler bilen täjirçilik amallaryny nädip geçirmelidigine ünsi jemleýär. Aýratynlygy, geleşik döwründe üpjün edijileriň bahalaryny deňeşdirmäge has köp üns bermegi we üpjün edijileriň arasynda uzak möhletleýin bäsdeşlik arkaly iň arzan bahany hyzmatdaş hökmünde saýlamagydyr. Adaty satyn alyş modeli satyn alyş prosesi, adaty asimmetrik maglumat oýun prosesi. Onuň aýratynlyklary, kabul ediş barlagynyň satyn alyş bölüminiň möhüm barlagdan soňky işidir we hiline gözegçilik etmek kyn; teklip we isleg gatnaşyklary wagtlaýyn ýa-da gysga möhletli hyzmatdaşlyk gatnaşyklarydyr we hyzmatdaşlykdan has köp bäsdeşlik bar; ulanyjynyň zerurlyklaryna jogap bermek ukyby haýal.

 

Elektron söwda satyn alyş ulgamlary häzirki wagtda esasan onlaýn bazar maglumatlaryny çykarmak we satyn alyş ulgamlaryny, elektron bank hasaplaşyk we töleg ulgamlaryny, import we eksport söwda gümrük arassalaýyş ulgamlaryny we häzirki zaman logistika ulgamlaryny öz içine alýar.

Köpmilletli toparlar onlaýn haryt satyn alanda, onlaýn elektron bazarlarynyň aşakdaky esasy görnüşleri açylýar:

 

Iňlis ters auksiony (Iňlis auksiony): Iň irki auksion Angliýada döräpdi; Iňlis auksionynda satyjy ätiýaçlyk bahasyny kesgitleýär we bazara başlaýar. Bazar dowam edýärkä, köp alyjy has ýokary teklip ýüze çykýança, bazar ýapylýar we iň köp gatnaşyjy ýeňýänçä, satyn alyş bahalaryny ýokarlandyrmagy dowam etdirýär.

 

Sorag we gözleg: Onlaýn gözleg bazary Iňlis ters auksion bazaryna meňzeýär, ýöne bazar bäsdeşlik düzgünleri has rahatlanýar. Sitirleme (we getirilen göwrüm) goşmaça satyjylar beýleki goşmaça şertleri (amallar üçin) hem tabşyryp bilerler. satuwdan soňky hyzmat üçin käbir talaplar we borçnamalar). Bu goşmaça şertler alyjylara kodlanan we beýleki gatnaşyjylardan gizlin saklanýar. Alyjylar satyjynyň goşmaça şertlerine seredip we baha berip biler ýaly, gözleg bazary ýapylmazdan ozal asuda döwür döredilýär (şonuň üçin iň arzan bahanyň bazaryň ýeňýändigini aňlatmaýar).

 

Açyk bazar we ýapyk bazar: (Iňlis) auksionda, bazar amallarynyň açyklygynyň ýokary derejesi sebäpli, bazar bäsdeşleriniň özüni alyp barşynda belli bir derejede garaşsyzlyk ýok, ýagny belli bir alyjynyň sitatasy we mukdary baradaky maglumatlar derrew bolýar. ähli gatnaşyjylar tarapyndan ulanylýar. Hemmeleriň bilişi ýaly, gatnaşyjylaryň bazaryň özüni alyp barşynyň garaşsyzlygyny güýçlendirmek we zyýanly dawa-jenjellerden gaça durmak üçin ýapyk auksion (auksion) bazary ýüze çykdy, onda her gatnaşyjynyň sitatasy we göwrümi beýleki gatnaşyjylardan gizlin saklanýar (mysal üçin: Bu maglumatlar kodlanan e-poçta arkaly iberilip bilner). Bu ýapyk bazary gurnaýjylar, ýeňijini kesgitlemek üçin bazar bäsdeşlik meýilnamasyna berk boýun bolmalydyrlar. Elektron bazarda, bu hili guramaçy köplenç bazar bäsdeşlik düzgünlerine laýyklykda düzülen programma üpjünçiligini işleýän, bazary awtomatiki usulda açýan, bazar arassalanýança we bazar kesgitlenýänçä, kompýuter (tor serweri) tarapyndan amala aşyrylýar. bazaryň ýeňijisi we düzgün bozýanlary ýok edýär.

 

Bir elementli ters auksion we gaplanan ters auksion: Onlaýn halkara söwdasy diňe bir haryt bilen baglanyşykly bolsa, halkara söwdanyň bu görnüşine bir elementli (haryt) söwda diýilýär. Haçan-da halkara söwdasy köp harytlary öz içine alsa, oňa (haryt) gaplanan söwda diýilýär. Onlaýn gaplanan halkara söwdanyň onlaýn bir elementli söwda bilen deňeşdirilende esasy aýratynlyklary:

 

Alyjylar wagt tygşytlap, netijeliligi ýokarlandyryp we çykdajylary azaldyp bilerler. Birnäçe haryt gaplamak we satyn almak üçin diňe bir gezek onlaýn bazary açmaly we geleşigi bitewi görnüşde tamamlamaly. Bu, dürli harytlary aýratyn satyn almak we köp üpjün edijini (satyjyny) gözlemek üçin alyjy üçin köp wagt we güýji tygşytlaýar. energiýa we satyn almagyň netijeliligini ýokarlandyrmak.

Satyjylarda ýaryşmak üçin has köp ýer bar. Bukja söwdasy wagtynda alyjy diňe paket bahasyny (tutuş bukjanyň satyn alyş bahasy) we dürli harytlaryň satyn alyş mukdaryny hödürleýär. Satyjy dürli haryt birlikleriniň bahalarynyň dürli kombinasiýalaryny edip biler we öz artykmaçlyklaryna görä onlaýn söwdany amala aşyryp biler. Bu has uly bäsdeşlik meýdançasy alyjylary onlaýn söwdalara gatnaşmaga has islegli edýär.

 

Bazar bäsleşigi has ýitileşýär. Bazaryň düýp manysy bäsdeşlikdir. Bazar bäsleşiginiň intensiwligini birlik wagtyna (mysal üçin, bir sagadyň dowamynda) umumy bahalaryň sany we bazara gatnaşyjylaryň sany bilen aňladyp bolýar.

 

Trend 4. Satyn almagyň usullary diwersifikasiýa boýunça bölünendir.

Adaty satyn alyş usullary we kanallary birneme ýeke, ýöne indi çalt satyn alynýan köp ugurly ugurda çalt ösýär, bu ilkinji gezek global satyn alyşlaryň we lokal satyn almalaryň utgaşmasynda öz beýanyny tapýar.

 

Köpmilletli kompaniýalaryň önümçilik işleriniň sebitleýin ýerleşişi her ýurduň sebitdäki deňeşdirilen artykmaçlyklaryna has laýyk gelýär we olaryň satyn alyş işleri global satyn almalary hem görkezýär, ýagny kompaniýalar dünýä bazaryny iň amatly üpjün edijileri tapmak üçin saýlamagyň çäginde ulanýarlar. , belli bir ýurt bilen çäklenmän. Sebit.

 

Ikinji ýüze çykma, merkezleşdirilen satyn almalar bilen merkezleşdirilmedik satyn almalaryň utgaşmasydyr. Merkezleşdirilen satyn almalary kabul etmek ýa-da merkezleşdirilmedik satyn almalar hakyky ýagdaýa bagly we umumylaşdyryp bolmaýar. Häzirki umumy tendensiýa: satyn alyş funksiýalary has merkezleşdirilýär; hyzmat kompaniýalary merkezleşdirilen satyn almalary önümçilik kompaniýalaryndan has köp ulanýarlar; kiçi kärhanalar merkezleşdirilen satyn almalary ulanýarlar Uly kompaniýalardan has köp kompaniýa bar; iri serhetaşa birleşmek we kompaniýalaryň satyn alynmagy bilen has köp kompaniýa merkezleşdirilen we merkezleşdirilmedik satyn alyş usullaryny ulanýarlar; guramaçylyk gurluşlarynyň tekizlenmegi hökmany suratda korporatiw gözegçilik hukuklarynyň dargamagyna sebäp bolar, şonuň üçin ýerli bazar satyn alyş hukuklary belli bir derejede Dispersiýada; şol bir gündelik zerurlyklar we hyzmatlar üçin merkezleşdirilen satyn alyşlar.

 

Üçünjisi, köp üpjün edijiniň we bir üpjün edijiniň utgaşmasy.

Adaty ýagdaýlarda köpmilletli kompaniýalar köp çeşmeli üpjünçilik ýa-da köp üpjün ediji strategiýasyny kabul edýärler. Bir üpjün edijiden satyn almak buýrugy umumy islegiň 25% -inden geçmez. Bu, esasan, töwekgelçilikleriň öňüni almak üçin, ýöne üpjün edijiler näçe köp bolsa, şonça-da gowudygyny aňlatmaýar. gowy. 

 

Dördünjisi, öndürijiniň satyn alyşlary we distribýutor satyn almalarynyň utgaşmasy.

 

Uly kärhanalar köplenç uly isleg sebäpli öndürijilerden gönüden-göni satyn alýarlar, ýorgan üpjünçilik şertnamalary ýa-da JIT satyn almalary (ýagny wagtynda satyn alma modeli) köp sanly ownuk sargytlary merkezleşdirmek üçin köplenç güýçli distribýutorlara bil baglaýarlar. 

 

Iň soňky ýol, özbaşdak dolandyrylýan satyn almalary we autsorsing satyn almalaryny birleşdirmek.

 

Trend 5. Adatça haryt satyn almagyň sosial jogapkärçilik gurşawyna üns beriň

 

Statistikalara görä, dünýädäki 200-den gowrak köpmilletli kompaniýalar üpjün edijilerden we şertnamalaýyn işgärlerden zähmet standartlaryny berjaý etmegi talap edýän we jemgyýetçilik işgärleriniň jogapkärçilik kadalaryny düzdi we durmuşa geçirdi, kompaniýanyň işgärlerini guramagy ýa-da garaşsyz gözegçilik edaralaryna ýerinde yzygiderli baha bermegi tabşyrdy. köplenç zawod şahadatnamasy ýa-da zawod barlagy diýýän şertnama zawodlary. Şolaryň arasynda Carrefour, Nike, Reebok, Adidas, Disney, Mattel, Avon we General Electric ýaly 50-den gowrak kompaniýa Hytaýda sosial jogapkärçilik barlaglaryny geçirdi. Käbir kompaniýalar Hytaýda zähmet we jemgyýetçilik jogapkärçiligi bölümlerini hem döretdiler. Bilermenleriň çaklamalaryna görä, häzirki wagtda Hytaýyň kenarýaka sebitlerinde 8000-den gowrak kompaniýa şeýle barlagdan geçdi we islendik wagtda 50 000-den gowrak kompaniýa barlanar.

Käbir eksport kompaniýalary çuňňur duýgy bilen häzirki döwürde zähmet standartlaryny (işçileriň ýaşy, işçileriň aýlygy, iş wagtyndan artyk, naharhana we umumy ýaşaýyş jaý şertleri we beýleki adam hukuklaryny goşmak bilen) iri kompaniýalar bilen iş alyp barmagyň mümkin däldigini aýtdy. Häzirki wagtda Hytaýyň Europeanewropa we Amerika ýurtlaryna egin-eşik, oýunjak, aýakgap, mebel, sport enjamlary, gündelik enjamlar we beýleki önümleri eksport etmegi zähmet standartlaryna tabyn.

 

ABŞ, Fransiýa, Italiýa we beýleki adaty Hytaý ýeňil senagat söwda guramalary içerki önümleri import etmek üçin Hytaýyň dokma, egin-eşik, oýunjak, aýakgap we beýleki önüm kompaniýalarynyň SA8000 standarty tarapyndan öňünden tassyklanmagyny talap edýän şertnamany ara alyp maslahatlaşýarlar ( ýagny sosial jogapkärçilik halkara standart sertifikaty), ýogsam importy boýkot ederler. SA8000 sosial jogapkärçilik standart sertifikaty, korporatiw etika boýunça dünýäde ilkinji halkara standartdyr. Şeýle hem ösen ýurtlar tarapyndan ýaşyl päsgelçilikden soň döredilen başga bir täze nyrh däl söwda päsgelçiligi. Maksady, öndürijiler we üpjün edijiler tarapyndan berilýän önümleriň sosial jogapkärçilik ülňüleriniň talaplaryna laýyk gelýändigini, şol bir wagtyň özünde ösýän ýurtlarda önümleriň çykdajylaryny ýokarlandyrmak we ösen ýurtlardaky käbir önümleriň işçi güýjüniň ýokary bolmagy sebäpli bäsdeşlik edip bilmejek oňaýsyz ýagdaýy üýtgetmek.